Hoe medische laboratoria hun techniek mee kunnen laten groeien

In een omgeving waarin laboratoria volop in beweging zijn speelt de digitalisering een cruciale rol. De veelheid van applicaties moeten onderling goed communiceren. Interoperabiliteit speelt daarin een belangrijke rol. De behoefte om de order- en resultatenstroom tussen al die applicaties en organisaties centraal te kunnen beheersen groeit. Zonder een goed doordacht applicatielandschap dat al die informatiestromen van lab-orders en diagnostische resultaten beheerst komen we om in chaos.

In deze blog gaan we in op het belang van en order- en rapportagemanager die gebruikmakend van interoperabiliteit een centrale rol in zal nemen in het laboratorium applicatielandschap. De order- en rapportagemanager kan de efficiëntie verhogen, betere communicatie met verschillende klanten mogelijk maken en de integratie van nieuwe systemen en toepassingen vergemakkelijken.

De noodzaak van verbeterende Interoperabiliteit

Interoperabiliteit verwijst naar het vermogen van verschillende systemen en applicaties om met elkaar te communiceren en informatie uit te wisselen. Een groeiend medisch laboratorium kan te maken krijgen met verschillende uitdagingen op het gebied van interoperabiliteit, waaronder:

Groeiende aanvraag- en rapportagekanalen;

Waar vroeger veelal met papieren formulieren werd gewerkt en waar een ziekenhuislaboratorium voldoende had aan een aansluiting met het elektronisch patiëntendossier (EPD), krijgt een hedendaags laboratorium steeds meer verschillende groepen aanvragers te bedienen. Deze groepen aanvragers hebben verschillende wensen en eisen wat betreft functionaliteit. Huisartsen willen graag met gestandaardiseerde protocollen werken. Terwijl ziekenhuizen deze functionaliteit veelal in hun EPD hebben, daarnaast  willen zij graag inzicht in de verwerking van een order. Hoe verschillend de wensen ook zijn, alle zorgverleners hebben een grote gemeenschappelijke deler; ze willen in zo min mogelijk systemen werken en zo min mogelijk administratieve handelingen verrichten.

Er zijn verschillende regionale initiatieven, bijvoorbeeld,meerdere diagnostische dienstverleners bieden samen één portaal aan de huisartsen aan voor hun verschillende diensten. Dit betekent dat alle orders uit al deze kanalen samen moeten komen en op een geautomatiseerde wijze verwerkt worden.

Groeiend aanbod van verschillende diagnostische producten;

Het aanbod van laboratoria wordt steeds groter.  Behalve de standaard klinische chemie bevat het vaak nog een hele range aan andere producten, zoals medische microbiologie, pathologie, een bloedbank,functieonderzoeken, trombosedienst, genetica etc.  Deze producten hebben logischerwijs veelal een eigen systeem, volledig aangepast op de eigenschappen van de specifieke diagnostiek. De diverse systemen moeten met elkaar kunnen communiceren, alleen zo kan een volledig beeld van de gezondheidstoestand van de patiënt gegeven worden. Dit kan leiden tot betere diagnoses en behandelingen.

Geografische spreiding van de laboratoria;

Eenerzijds komen er steeds meer grote centrale hoog volume laboratoria vanwege het spoedkarakter van sommige bepalingen, bijvoorbeeld in ziekenhuizen. ,  Anderzijds blijft er ook  veel ruimte voor lokale laboratoria, waar testen geanalyseerd worden via POCT-achtige apparatuur . V . Ook bij overnames en fusies is er vaak een situatie met meerdere geografisch verspreide laboratoria met een grote overlap van testen. Samenwerking gebeurt nu nog vaak via arbeidsintensieve lab2lab koppelingen. Kortom, er ontstaan netwerken van verschillende locaties en eigen systemen waarbij die interoperabiliteit steeds belangrijker wordt.

Order- en rapportagemanager

Verschillende systemen en applicaties moeten naadloos met elkaar kunnen communiceren en zorginformatie uitwisselen. Het aan elkaar koppelen van al deze systemen en applicaties in een tot nu toe meest gebruikte 1-op-1 constructie vereist vaak veel lastige en unieke koppelingen. Dit maakt het aansluiten van nieuwe aanvragers en extra locaties enorm tijdrovend.

Om deze uitdagingen aan te pakken, kunnen medische diagnostische laboratoria gebruikmaken van oplossingen zoals standaardisatie van gegevensformaten, het gebruik van interoperabiliteitsnormen zoals HL7, FHIR en DICOM, en het gebruik van een integratielaag die kan fungeren als een brug tussen de verschillende systemen en applicaties. Een dergelijke integratielaag noemen wij een order- en rapportagemanager.

Wat is een order- en rapportagemanager

In de order- en reportagemanager komen alle orders binnen en worden in eenduidig formaat gezet. Hierna wordt de order gevalideerd,bepaald wordt of de patiënt en de aanvrager bekend zijn en of de order aan alle functionele eisen voldoet. Deze stappen kunnen binnen de ordermanager zelf plaatsvinden, maar ook in combinatie met andere deelsystemen, zoals een (externe) master patiëntindex. Vervolgens worden, indien nodig, de orders ingepland via een planningsysteem. Na de afname worden de orders naar de specifieke diagnostische analyse applicaties doorgestuurd voor de analyse. De resultaten worden naar de order- en reportagemanager teruggestuurd, waar een vertaling plaatsvindt naar de wensen van de ontvanger van het rapport. Na de verzending van de rapportage, wordt aan het facturatiesysteem de nodige triggers verzonden voor de facturatie van de uitgevoerde orders.  Ook in de monitoring van orders en de operationele aansturing van een lab kan een order- en reportagemanager een belangrijke rol spelen.  

De implementatie van een dergelijke nieuwe toepassing vraagt om een stevig project met professioneel projectmanagement gebaseerd op de nodige prioriteiten. Niet alleen de techniek zal de nodige aandacht behoeven maar ook de aanpassingen in werkprocessen.