Blogreeks: Wetgeving maakt innovatie mogelijk!

Altijd leuk en nuttig om met collega CSO’s van andere organisaties ervaringen te delen. Tijdens zo’n recente ontmoeting verzuchtten mijn collega’s dat toezichthouders en alsmaar toenemende wet- en regelgeving een steeds groter deel van hun tijd opslokten. Innoveren met complexe wet -en regelgeving in gedachten begint echt vreselijk lastig te worden…

Waarom voelde ik dat niet als een probleem?

Puzzelen

De volgers van mijn blogs weten dat ik graag samenwerking met juristen opzoek. In de regel lossen we op die manier ook ‘innovatie puzzels’ op. Rekening houdend met wet- en regelgeving en natuurlijk security eisen. Waarom doe ik dat zonder veel frustratie?

Na wat zelfreflectie kwam ik tot de conclusie dat het een kwestie is van motivatie. Motivatie bepaalt meestal of iets energie kost of energie geeft! Puzzelen, tot op het niveau van ‘vierkante oplossingen in ronde gaten’ kan best leuk zijn. Maar belangrijker nog; ik zie toezicht, wet- en regelgeving (bijna) altijd als een ‘business enabler’. Ik ben dus best gemotiveerd om daar als CSO relatief veel aandacht aan te geven.

Niets nieuws onder de zon

De eerste auto’s waren eng. Een nieuwe verschijning in een landschap dat werd gedomineerd door voetgangers, koetsen, vélocipèdes en een enkele auto.  De auto’s maakten herrie en ze hadden niet eens remmen. De wetgevers handelden snel. Iedere auto moest worden voorafgegaan door een man met een grote rode vlag om de overige verkeersdeelnemers te waarschuwen voor deze nieuwe weggebruiker. Het grote publiek was gerustgesteld en accepteerde deze vernieuwing.

Natuurlijk was dit een doorn in het oog van de autobouwers, zo werd het nooit wat. Dus gingen ze weer verder innoveren! Remmen werden uitgevonden, verlichting en uitlaatdempers werden aangebracht.  Wet -en regelgevers reageerden positief; wetten werden aangepast. De auto werd de snelste en meest dominante weggebruiker en is inmiddels niet meer uit het straatbeeld weg te denken.

Het innovatie landschap van vandaag lijkt in onze ogen veel ingewikkelder. Maar het kennismakingsproces rond de introductie van Block Chain, Artificial Intelligence, Big Data en IoT is best vergelijkbaar. Eng en ondoorzichtig. Ook vernieuwing rond het begrip ‘gratis’ is een goed voorbeeld van ingewikkeld en bedreigend. Men realiseert zich inmiddels dat het meestal niets anders is dan betalen met nieuwe valuta; namelijk persoonsgegevens.

Disruptie van innovatie

Hoewel de acceptatiegraad bij het publiek verassend hoog is begint men zich langzaam maar zeker toch achter de oren te krabben. Met het risico dat innovatieve organisaties te maken krijgen met koperstakingen, politiek spel, aanklachten etc. Als het vertrouwen massaal wegvalt lopen we het risico dat we weer stappen terug moeten zetten. Dat is nog niet zo eenvoudig; we zijn immers heel erg afhankelijk van innovatieve, geautomatiseerde processen en diensten.

Wet -en regelgeving; de cavalerie! 

Gelukkig komen wet -en regelgeving te hulp. Een actueel voorbeeld is de AVG (GDPR). Natuurlijk zijn we daarmee aan het puzzelen om te zorgen dat onze mooie businessmodellen en diensten voldoen aan de eisen en richtlijnen die toezichthouders stellen. Misschien dwingt dit ons ook wel om onze systemen te verbeteren zodat ze voldoen aan security en privacy by design and default. Geen onredelijke eis, ook dat jaagt innovatie en creativiteit aan. Die aandacht, met ook nog een behoorlijke dosis ethisch besef, zorgt er misschien ook wel voor dat we dat soort aspecten voortaan meenemen terwijl we aan het innoveren zijn. Direct rekening houden met het vertrouwen van het publiek in nieuwe modellen en diensten; nog voordat de wetgever dat van ons eist.

Vertrouwen 

Het gaat immers altijd om vertrouwen. Vertrouwen van het publiek in vernieuwing en innovatie. Als het vertrouwen in organisaties en diensten wegvalt hebben we als maatschappij en als bedrijven een groot probleem.

Dus ja, ik ben zeer gemotiveerd om te puzzelen zodat innovatie en wet -en regelgeving elkaar zoveel mogelijk versterken. Want dat geeft vertrouwen bij de afnemers van innovatieve diensten en producten.

Met die motivatie kost dit puzzelen misschien nog steeds veel tijd, maar minder negatieve energie.